Bölgenin ve dünyanın önde gelen enerji tedarikçilerinden biri olan Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti, Avrupa Birliği’nin en büyük 3. doğalgaz ve 4. enerji ürünleri tedarikçisi olup ülkenin petrol ve gaz gelirlerini önümüzdeki on yıl boyunca arttırmasına yönelik projelerin ülke ekonomisini olumlu etkilemesi beklenmektedir.
Bu kapsamda Cezayir’de, enerji sektörünün tekelini elinde bulunduran Sonatrach firması, 2013-2017 yılları arasında, petrolün varil fiyatına da bağlı olarak (Cezayir’in bu yatırım tutarını petrolün varil fiyatının 100 doların altına düşmemesi koşuluyla sağlayabileceği ifade edilmektedir.) 60 ila 80 milyar dolar arasında bir yatırım yapmayı planlamaktadır.
Ayrıca, ülke ekonomisi açısından büyük önem arz eden enerji sektöründe yasal altyapının kurulabilmesi amacıyla, Cezayir’in 2005 tarihli 05-07 sayılı Enerji Sektörü Yatırım Kanunu’nda bir takım değişiklikler öngören yasa tasarısı Ulusal Halk Meclisi’ndeki 21/01/2013 tarihli toplantıda kabul edilerek yasalaşmış olup, Cezayir Senatosu’nun onaylaması ve Cumhurbaşkanı tarafından parafa edilmesi ile anılan yasanın Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girecektir.
Bu değişiklikler ve yeni maddeler çerçevesinde;
1- Cezayir’de enerji sektöründeki yatırımlar kapsamında, İstisnai Kar Vergisi’nin (Taxe Sur les Profits Exceptionnels-TPE) yerine Tamamlayıcı Vergi (Impot complementaire sur le resultat-ICR) getirilmiştir. Böylece petrolün varil fiyatına göre, gelirleri bir seviyenin üzerine geçen yabancı ortaklık firmalarından bu karların % 80’ine kadar vergi alınabilecektir. Bu madde geriye yönelik olarak işletilmeyecek olup TPE vergisi bu yasa maddesinden önceki üretim paylaşmasına göre yapılan sözleşmeler çerçevesinde uygulanmaya devam edecektir.
2- Rafinaj ve enerji ürünlerinin işlenmesinde % 51/49 yerli ortak (bu yerli ortak Sonatrach olacaktır) koşulu getirilmiştir. Böylece bu alanda da Sonatrach’ın kontrolünde olacaktır.
3- Enerji ürünlerinin boru hattı ile taşınması tekeli Sonatrach firmasına verilmiştir.
4- Halihazırda işletilmekte olan petrol tesislerinin yeni teşviklerden yararlanılmasını engelleyen bir madde konulmuştur.
5- Daha önceden sadece Sonatrach mali açıdan denetime açık iken, bundan sonra yabancı firmalar da Cezayir Maliye Bakanlığı’nca denetlenebileceklerdir.
6- Yerel tüketimde öncelikli bir üretim planlaması ve ücretlendirilmesi ilkesi getirilmiştir. Böylece üretici firmalar ancak ihracata yönelik üretimi uluslararası fiyatlardan ücretlendirilecektir.
7- Yabancı yatırımcılar Cezayir Devleti karşısındaki yükümlülüklerini parasal olarak yerine getirebilecekleri gibi ayni olarak da yerine getirebileceklerdir.
8- Enerji firmalarına getirilen arama, araştırma ve üretim faaliyetlerine yönelik şartlar esnekleştirilmiştir.
9- Yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının araştırılmasına yönelik teşvik edici maddeler getirilmiştir.
10- Sonatrach’ın Ar-Ge faaliyetlerinin arttırılmasının yasal altyapısı oluşturulmuştur.
11- Rafinaj işlemlerine yönelik yatırım yapmak isteyen yabancı firmalara yeterli ve uygun stok kapasitesi şartları uygulamaya koyulacaktır.
12- Petrol gelirleri vergisinin (Taxe sur le Revenu Petrolier-TRP) ciro yerine verimlilik üzerinden hesaplanması ilkesi getirilmiştir.
13- Yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yanı sıra, henüz araştırma yapılmayan alanlarda (özellikler offshore) petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerine ek teşvikler öngörülmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder