Borç krizinden etkilenen Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin ekonomileri "ikinci resesyon" tehlikesiyle karşı karşıya. Ekonomiyi yeniden canlandırmak isteyen bu ülkeler, üst üste Çin'e davet gönderiyor; amaç, Çin yatırımlarına dayanarak ekonomik durgunluktan çıkmak.
Romanya Ekonomi Bakanlığı tarafından kısa süre önce yapılan açıklamaya göre, Çin ziyaretini yeni tamamlayan Romanya Ekonomi Bakan Yardımcısı Rodin Traicu, çok sayıda Çin işletmesini ülkesinde termik enerji santrali ve hidro elektrik santrali gibi alanlarda yatırım yapmaya davet etti. Bu yatırımların hacmi 3 milyar ABD Dolarını bulabilecek. Ayrıca Çin Guangzhou Nükleer Elektrik Grubu, Romanya'daki Cernavoda Nükleer Santrali inşasına katılmaya karar verdi. Bakan Yardımcısı Traicu, Romanya'nın, nükleer santral, rüzgar enerjisi, hidro elektrik santral ve termal enerji gibi altyapı tesisleri inşasında Çin'le işbirliği yapmayı arzu ettiğini söyledi.
Çinli yatırımcıları çekmek için göçmen politikaları
Romanya'dan başka, Macaristan ve Letonya gibi Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri de Çin yatırımı bekliyor. Bazı ülkeler, elverişli göçmen politikasıyla Çinli yatırımcıları çekmeye çalışıyor. Macaristan'da iktidar partisinden üç milletvekili, geçen hafta meclise konuyla ilgili bir kanun tasarısı sundu; tasarı, en az 250 bin Avro tutarında 5 yıllık devlet tahvili satın alan yabancıların, Macaristan'da uzun vadeli oturma izni ve vatandaşlık elde etmesini öngörüyor. Tasarıyı meclise sunan milletvekili Mihalye Babak, söz konusu tasarının özellikle Çin'den gelen iş adamalarına yönelik olduğunu ifade etti.
Bir diğer Doğu Avrupa ülkesi Letonya da 2009 yılında buna benzer bir göçmen politikası onaylamıştı. Söz konusu politikalar, esas olarak Rusya ve Çin gibi gelişmekte olan ülkelerin iş adamalarını Letonya'da yatırıma çekmeyi amaçlıyor.
Ekonomisi son yıllarda istikrarlı şekilde büyüyen Polonya da Çin yatırımlarını arzu eden bir diğer ülke. Polonya'nın başkenti Varşova'daki ikinci büyük havaalanı olan Modlin Havaalanı şu an genişletiliyor. Planlamaya göre, havaalanının genişletilmesiyle birlikte bir ekonomik bölge kurulacak. Polonya, yatırım ve sermaye çekmek için, başlıca Çin'e odaklanıyor, hatta Çinli işletmelerin başını çektiği bir "Çin Ekonomik Bölgesi" yaratmayı düşünüyor. Bu nedenle Polonya, Çinli işletmelerin dikkatini çekmek amacıyla, toprak alımı, idari kolaylıklar ve vergi politikası gibi konularda çeşitli ayrıcalıklar ortaya koydu.
Uzmanlara göre, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin Çin yatırımına acil ihtiyaç duyması, bölgesel ekonomik durgunluktan kaynaklanıyor. Avrupa borç krizinde iyileşme olmamasından dolayı, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan gibi ülkelerin ekonomileri, 2011 yılının dördüncü çeyreğinden beri durgunluk içinde. Bu ülkelerde ekonomik büyüme hızı büyük ölçüde düşüyor. Macaristan ve Çek Cumhuriyeti'ndeki ekonomi büyüme hızı yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde azaldı. Hatta ekonomisi en dinamik ülke olan Polonya'da da olumsuz bir durum ortaya çıktı.
Ekonominin büyümesini teşvik etmek amacıyla, Orta ve Doğu Avruap ülkeleri, dış yatırıma acil ihtiyaç duymakta. Fakat şu an Batı Avrupa ve ABD gibi geleneksel ekonomiler, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde büyük miktarda yatırım yapmak için yeterince kapasiteye sahip değil. Ancak dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin, global ekonomik durgunluğa rağmen, nispeten büyüme hızını korumakta. Doğal olarak, Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri gözlerini Çin'e çevirmiş durumda.
Konunun ekonomik boyutuyla paralel olarak, Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri, Çin'le siyasi ilişkileri de dostça yürütüyor ve yoğun teması sürdürmeye çalışıyor. Bu durum, iki tarafın yatırım, ekonomi ve ticaret gibi alanlardaki işbirliğine sağlam bir temel oluşturdu. Son yıllarda bu ülkeler ile Çin arasında ikili ve üst düzey ziyaretler arttı. Polonya Cumhurbaşkanı geçen yılın sonunda Çin'i ziyaret etti. Çin Başbakanı Wen Jiabao ve Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, bu yıl Orta ve Doğu Avrupa ülkelerini ziyaret ettiler. Başbakan Wen, Polonya ziyareti sırasında, Orta ve Doğu Avrupa'daki 16 ülkenin liderleriyle görüştü. Wen ayrıca Çin ve Orta-Doğu Avrupa Ülkeleri Ekonomik ve Ticari Forumu'na katılarak, bir dizi işbirliği anlaşmasını imzaladı. Bu verimli ziyaretin ardından, Çin ve Orta-Doğu Avrupa Ülkeleri İşbirliği Genel Sekreterliği, Eylül ayında Çin'in başkenti Pekin'de kuruldu.
Uzmanlara göre, dünya ekonomisinde durgunluk olduğu bir dönemde, Çin'in Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine yatırımı güçlendirmesi, iki tarafın da çıkarına uygun. Çin sermayesi, bu ülkelerin ekonomik canlanmasına ve istihdam yaratmasına yardım sağlayabilir. Bununla birlikte, Çinli işletmeler, bu kanalla Avrupa piyasasına girerek, bazı ürünlerin karşılaştığı yüksek vergiden kaçınabilir. Ayrıca şu an bu ülkelerdeki nispeten düşük sermaye masrafı da Çinli işletmelerin kazanç elde etmesini sağlayacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder